اعمال شب و روز عید غدیر
پیامبر اکرم(ص) پس از آنکه علی بن ابیطالب را در روز غدیر به جانشینی خود تعیین کرد، در همان روز این عید را اعلام کرد و مراسم آن را بپا داشت؛ در خیمه خود نشست و با کمال خوشحالی و سرور از تبریک گویندگان استقبال کرد و به آنها می‌فرمود: به من تبریک بگویید... به من تبریک بگویید، زیرا خداوند مرا به نبوت و اهل بیتم را به امامت اختصاص داده است. پیامبر(ص) حتی در روز ازدواجشان و روز هجرتشان از مکه به مدینه و رهایی از چنگال مشرکان و روز فتح مکه و پیروزی مسلمانان نفرمودند که به من تبریک بگویید، ولی روز غدیر مکرر فرمودند: به من تبریک بگویید، چرا؟ به خاطر آنکه پیامبر عظمت این روز را بخوبی درک می کرد و از شرافت این خاطره و برتری داشتن این عید بر سایر اعیاد آگاه بود. بر همین اساس پیامبر فرمود: روز عید غدیر خم بهترین اعیاد امت من است و آن روزی است که خداوند تعالی به من فرمان داده با منصوب کردن علی بن ابیطالب به عنوان رهبری که امتم پس از من به وسیله او هدایت یابند، آن روز را یاد کنیم. آن روزی است که خدا دین را در آن روز کامل و نعمت را تمام گردانید و اسلام را به عنوان یک دین برای مردم پسندید.
بدین جهت برای این روز مبارک و پربرکت، آداب و اعمالی وجود دارد که انجام آن می‌تواند سبب بهره‌مندی بیشتر از فیضی عظیم شود که در ادامه از نظر می گذرانید.
نماز شب عید غدیر
این نماز ۱۲ رکعت است، هر دو رکعت یک تشهد دارد و در پایان رکعت دوازدهم باید سلام داد، در هر رکعت، بعد از سوره «حمد»، سوره «توحید» ۱۰ بار و آیةالکرسى یک بار خوانده مىشود. در رکعت دوازدهم باید هر یک از «حمد» و «توحید» را هفت بار خوانده و این ذکر را ۱۰ بار در قنوت تکرار کرد: «لا إلهَ إلّا اللّهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ، لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ یُحْیی وَیُمِیتُ وَهُوَ حَیّ لا یَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَهُوَ عَلى کُلّ شَیءٍ قَدِیرٌ».
در دو سجده رکعت آخر، این ذکر ۱۰ بار خوانده مىشود: «سُبْحانَ مَنْ أَحْصی کُلَّ شَیْءٍ عِلْمُهُ، سُبْحانَ مَنْ لا یَنْبَغِی التَّسْبِیحُ الّا لَهُ، سُبْحانَ ذِی الْمَنِّ وَ النِّعَمِ، سُبْحانَ ذِی الْفَضْلِ وَ الطَّوْلِ، سُبْحانَ ذِی الْعِزَّةِ وَ الْکَرَمِ. أسْأَلُکَ بِمَعاقِدِ الْعِزِّ مِنْ عَرْشِکَ، وَ مُنْتَهیَ الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ، وَ بِالاسْمِ الاعْظَمِ وَ کَلِماتِکَ التّامَّةِ انْ تُصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ رَسُولِکَ وَ اهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ وَ انْ تَفْعَلَ بِی کَذا وَ کَذا(بجای کذا حوائج خود را از خدا بخواهد)، انَّکَ سَمِیعٌ مُجِیبٌ»(به جاى کذا و کذا حاجت خود را ذکر کند) و سپس بگوید: «انَّکَ سَمِیعٌ مُجِیبٌ».
نماز روز عید غدیر
امام صادق(ع) می‌فرماید: «هنگام ظهر، دو رکعت نماز خوانده شود؛ در هر رکعت یک سوره حمد، ده مرتبه سوره توحید، ده مرتبه سوره قدر و ده مرتبه آیة الکرسی». بعد از نماز، تسبیح حضرت زهرا(س) گفته شود و بعد از آن، دعایی خوانده شود که در کتاب‌های ادعیه آمده است.
افطارى دادن
امام على(ع) مىفرماید: کسى که مؤمن روزهدارى را در غدیر افطار دهد، مانند این است که ۱۰ فئام را افطار داده است، فردى پرسید: اى امیرمؤمنان(ع) «فئام» چیست؟ حضرت فرمود: صد هزار پیامبر(ص) و صدیق و شهید، آنگاه ادامه داد: پس چگونه خواهد بود فضیلت کسى که جمعى از مؤمنین و مؤمنات را تکفل کند.
عقد اخوت
روز ولایت روز برادرى است و روز برادرى روز ولایت است، این دو با یکدیگر پیوندى ناگسستنى دارند و حلقه وصلشان ایمان است؛ زیرا از سویى ایمان با ولایت پا مىگیرد و از سوى دیگر اهل ایمان برادر یکدیگرند.«انما المؤمنون اخوة»، به همین دلیل عقد برادرى یکى از آداب روز غدیر شمرده شده است. این عقد به صورت زیر است.
یکى از دو نفر دست راست خود را بر دست راست دیگرى مىگذارد و مىگوید: «وَآخَیْتُکَ فِى اللهِ، وَصافَیْتُکَ فِى اللهِ، وَصافَحْتُکَ فِى اللهِ، وَعاهَدْتُ اللهَ وَمَلائِکَتَهُ وَکُتُبَهُ وَرُسُلَهُ وَاَنْبِیآءَهُ وَالاَْئِمَّةَ الْمَعْصُومینَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ عَلى اَنّى اِنْ کُنْتُ مِنْ اَهْلِ الْجَنَّةِ وَالشَّفاعَةِ وَاُذِنَ لى بِاَنْ اَدْخُلَ الْجَنَّةَ لا اَدْخُلُها اِلاّ وَاَنْتَ مَعى».
با تو در راه خدا برادر مىشوم، با تو در راه خدا راه صفا و صمیمیت در پیش مىگیرم، با تو در راه خدا دست مىدهم و با خدا، ملائکه، کتاب‌ها، فرستادگان و پیامبرانش و ائمه معصومین(ع) عهد مىبندم که اگر از اهل بهشت و شفاعت شده، اجازه ورود به بهشت یافتم، داخل آن نشوم مگر آنکه تو با من همراه شوى.
آنگاه دیگرى مىگوید: «قَبِلْتُ» قبول کردم. سپس مىگوید: «اَسْقَطْتُ عَنْکَ جَمیعَ حُقُوقِ الاُخُوَّةِ ما خَلاَ الشَّفاعَةَ وَالدُّعآءَ وَالزِّیارَةَ»؛ جز شفاعت و دعا و زیارت، همه حقوق برادرى را ساقط کردم.
پوشیدن لباس پاکیزه و نو
امام صادق(ع) فرمودند: در روز غدیر لازم است مؤمن پاکیزهترین و فاخرترین لباس خود را بپوشد، مرحوم میرزا جواد آقا تبریزى این عمل را از مستحبات مؤکد غدیر مىشمرد.
تبریک و تهنیت
امام صادق(ع) شیوه تهنیت گفتن در روز غدیر را چنین آموزش داده است: وقتى یکدیگر را ملاقات کردید، بگویید: «الحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَکْرَمَنَا بِهَذَا الْیَوْمِ وَ جَعَلَنَا مِنَ الْمُوفِینَ بِعَهْدِهِ إِلَیْنَا وَ مِیثَاقِهِ الَّذِی وَاثَقَنَا بِهِ مِنْ وِلاَیَةِ وُلاَةِ أَمْرِهِ وَ الْقُوَّامِ بِقِسْطِهِ وَ لَمْ یَجْعَلْنَا مِنَ الْجَاحِدِینَ وَ الْمُکَذِّبِینَ بِیَوْمِ الدِّین»؛ سپاس خداى را که ما را به این روز گواهى داشت و ما را از مؤمنان و کسانى قرار داد که به پیمان و میثاقى که درباره والیان امرش و برپا دارندگان قسط و عدالتش از ما گرفته است، وفا کردیم و ما را از انکارکنندگان و تکذیبکنندگان رستاخیز قرار نداد.
تبسم
امام رضا(ع) فرمود: روز غدیر روز تبسم به روى مؤمنان است، کسى که در این روز به روى برادر مؤمنش تبسم کند، خداوند، در روز قیامت، نظر رحمت به او مىافکند، هزار حاجتش را برآورده ساخته و قصرى از در سفید برایش بنا مىکند و صورتش را زیبا مىسازد.
حمد کردن
پیامبر(ص) فرمود: یکى از سنت‌ها این است که مؤمن، در روز غدیر ۱۰۰ بار بگوید: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَ کَمَالَ دِینِهِ وَ تَمَامَ نِعْمَتِهِ بِوِلاَیَةِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ».
دید و بازدید
امام رضا(ع) فرمود: «کسى که در روز غدیر به دیدار مؤمنى برود خداوند ۷۰ نور بر قبر او وارد و قبرش را وسیع مىسازد، هر روز ۷۰ هزار فرشته قبرش را زیارت کرده، به او بشارت بهشت مىدهند.(البته این مهم در شرایط روز کشور که ویروس کرونا فراگیر شده است، باید همراه با در نظر گرفتن تمهیدات بهداشتی باشد و پیشنهاد می‌شود از روش‌های مجازی برای دید و بازدید استفاده شود).
روزه
امام على(ع) فرمود: اگر بنده مخلصى در روزه این روز اخلاص داشته باشد، همه روزهاى دنیا توان برابرى با آن را ندارد؛ به عبارت دیگر، اگر کسى تمام روزهاى دنیا زنده باشد و همه را روزهدار سپرى کند، ثوابش کمتر از ثواب روزه این روز خواهد بود، با این وجود روزه روز غدیر خم نزد خداوند در هر سال برابر با صد حج و صد عمره مقبول است.
زیارت
یکى از اعمال روز غدیر زیارت امیرمؤمنان على(ع) است.
زینت دادن
امام رضا(ع) فرمود: روز غدیر روز زینت است، کسى که براى روز غدیر زینت کند خداوند همه گناهان کوچک و بزرگش را آمرزیده، فرشتگانى به سویش مىفرستد تا حسنات او را بنویسند و تا عید غدیر سال بعد بر درجات او بیفزایند.
صدقه دادن
روز غدیر یکى از مستحبات مؤکد صدقه دادن است. امام على(ع) فرمود: فضیلت یک درهم که در روز غدیر داده شود، با فضیلت ۲۰۰ هزار درهم برابر است.
صلوات فرستادن
امام صادق(ع) فرمود: در روز غدیر، بر محمد و اهل بیتش صلوات بسیار مىفرستی.
طعام دادن
امام رضا(ع) در فضیلت این عمل فرمود: کسى که مؤمنى را در روز غدیر غذا دهد، مانند فردى است که تمام پیامبران و صدیقین را غذا داده است.
عبادت
امام رضا(ع) فرمود: غدیر روزى است که خداوند بر مال کسى که در آن عبادت کند، مىافزاید.
غسل
علماى شیعه بر استحباب غسل در روز غدیر اجماع دارند و آن را مستحب مؤکد مىدانند، بهتر این است که غسل در اول روز انجام گیرد.
---------------------------------------------------------------------------------
بنیاد قرانی حضرت ولیعصر (عج)
غرب تهران -شهر زیبا - بلوار تعاون - - بلوار فرساد شرقی -روبروی پارک- پلاک١٣٣ -
٤٤١٥٥٧٠٠ تلفن
