وَ قَالَ علی (علیه السلام): صَدْرُ الْعَاقِلِ صُنْدُوقُ سِرِّهِ، وَ الْبَشَاشَةُ حِبَالَةُ الْمَوَدَّةِ، وَ الِاحْتِمَالُ قَبْرُ الْعُيُوبِ. وَ رُوِيَ أَنَّهُ قَالَ فِي الْعِبَارَةِ عَنْ هَذَا الْمَعْنَى أَيْضاً [الْمُسَالَمَةُ خَبْءُ الْعُيُوبِ] الْمَسْأَلَةُ خِبَاءُ الْعُيُوبِ، وَ مَنْ رَضِيَ عَنْ نَفْسِهِ كَثُرَ السَّاخِطُ عَلَيْهِ.

و علی (ع) فرمود: سينه عاقل صندوقچه راز اوست و خوشرويى دام دوستى است و برد بارى، گورگاه زشتي ها و نيز روايت شده كه آن حضرت در بيان اين معنى فرموده است كه آشتى جويى، سرپوش عيب هاست. هر كه از خود خشنود بود، خشم گيرندگانش بسيارند.

در این حکمت پنج نکته بیان شده است:

نکته اول: «صَدْرُ الْعاقِلِ صُنْدُوقُ سِرِّهِ». چنانکه در این جمله آمده موضوع آن راجع به عاقل است و حضرت علی(ع) در طی آن ویژگی‌های آن را بیان می‌کند. کلمه عاقل در زبان عربی، قرآن و نهج‌البلاغه به‌معنای کنترل خود است؛ یعنی کسی‌که خود را کنترل می‌کند، در زبان نهج‌البلاغه عاقل خوانده می‌شود؛ وگرنه عاقل به معنای امروزی کلمه که مدرک کلیات است در نهج‌البلاغه به‌کار نرفته یا کمتر به‌کار رفته است.

نکته دوم: «الْبَشاشَةُ حِبالَةُ الْمَوَدَّةِ». نکته دوم راجع به خوش‌رویی است. البته اینجا طبیعتاً افرادی که به‌طور کاذب خوش‌رویی می‌کنند، نیست بلکه خوش‌رویی طبیعی است نه خوش‌رویی که برای به دام انداختن دیگران است. آدم‌های خوش‌رو به دلیل خنده‌رو بودن معمولاً گوشه‌های چشم‌هایشان خط‌دار است. بنابراین برای ایجاد رابطه دوستی با دیگران، خوش‌رو باشید چون خوش‌رویی باعث جذب دوستی دیگران است.

نکته سوم: «الاحْتِمالُ قَبْرُ الْعُيُـوب». نکته سوم راجع به بردباری است. "احْتِمال" در لغت به‌معنای بارکشی کردن و در اینجا به‌معنای بردباری و تحمل کردن است.

نکته چهارم: «الْمَسألَةُ (المُسالَمَة) خِباءُ الْعُيُوبِ». "المُسالمة"؛ یعنی با آرامش و سلم و سلامتی با دیگران تعامل کردن. در بسیاری از نسخه‌ها به‌جای "المُسالَمة"، "المَسألة" به‌معنای سؤال کردن آمده که یعنی سؤال کردن باعث پوشیده شدن عیب‌ها می‌شود؛ یعنی وقتی کسی چیزی را می‌پرسد عیب او، که ندانستن است پنهان می‌ماند و با پرسیدن درصدد برمی‌آییم که آن عیب جهل را از بین ببریم.

نکته پنجم: «مَنْ رَضِىَ عَنْ نَفْسِهِ كَثُرَ السّاخِطُ عَلَيْهِ». حضرت علی(ع) می‌فرماید که هر کسی خودراضی باشد خشم‌گیرنده‌اش بیش‌تر می‌شود؛ چون انسان‌ها در مخلوق بودن و بنده خدا بودن همه مساوی هستند. حال اگر یکی از این انسان‌های مساوی‌، خود را زیاد تحویل بگیرد، از جمع مساوی‌ها بیرون رفته و این مساوی‌ها در مقابل او موضع می‌گیرند و گاهی این موضع‌ها خشمگینانه و بعضاً دشمنانه می‌شود.