پرسش و پاسخ مهدوی
آیا اعتقاد به آمدن منجی در آینده مخصوص مسلمانان و به ویژه شیعیان است؟
آیا اعتقاد به آمدن منجی در آینده مخصوص مسلمانان و به ویژه شیعیان است؟
فوتوریسم به معنای اعتقاد به ظهور یک نجات دهنده بزرگ آسمانی و امید به آینده روشن که در آن ، نگرانی‌ها و هراس ها مرتفع گردد و به برکت ظهور یک شخصیت ممتاز الهی، همه تاریکی ها از پهنه گیتی برچیده شود و ریشه ظلم و جهل و تباهی از روی کره زمین برکنده شود، یک اعتقاد عمومی ثابت است که همواره، همه جا و همه زمان ها، نزد تمام ملت ها شایع و رایج بوده است.
در کتاب های مربوط به مذاهب به نام ها و القاب مختلفی از منجی بر می خوریم ؛برای نمونه
_ در مذهب یهود : ماشیح
_ در مذهب مسیحیت: مسیح
_ در مکتب زرتشت: سوشیانس
_ در مکتب هندوها: ویشنو ، کلکی یا کلکین
_ در مکتب بودا: بودای پنجم میتریه
_ در مذهب اسلام: مهدی، قائم
آنچه از تاریخ امت ها استفاده می شود، این است که مسئله عقیده به ظهور یک رهبر مقتدر الهی و آمدن مصلحی در آخرالزمان، به نام منجی موعود جهان، به قدری اصیل و ریشه دار است که در اعماق دل ملت ها و پیروان همه ادیان الهی و تمام اقوام و ملل جهان جا گرفته است ، تا جایی که در طول تاریخ بشریت ، انسان ها در فراز و نشیب های زندگی، با یادآوری ظهور چنین رهبر مقتدری ، پیوسته خود را از یاس و ناامیدی نجات می دادند و در انتظار ظهور آن مصلح موعود جهانی در پایان جهان ، لحظه‌شماری می‌کنند.
(کتاب آفتاب مهر)
آیا یهود ظهور منجی آخرالزمان را قبول دارد؟
در کتاب تورات و ملحقات آن بشارت های زیادی درباره آمدن موعود و ظهور مصلحی جهانی در آخرالزمان آمده است که به قسمتی از آن اشاره می شود:
الف. بشارت ظهور در زبور داوود :
در بیش از ۳۵ بخش از مزامیر صد و پنجاه گانه، نوید ظهور آن موعود امم و منجی عالم موجود است:
«زیرا که شریران منقطع می شوند؛ اما متوکلان به خداوند ،وارث زمین خواهند شد ؛چون که بازوهای شریران شکسته می شود و خداوند، صدیقان را تکیه گاه است. خداوند، روزهای صالحان را می‌داند و میراث ایشان ابدی خواهد بود. صدیقان، وارث زمین شده، ابداً در آن ساکن خواهند شد ؛اما آسیان عاصیان،عاقبت، مستاصل و عاقبت ، شریران، منقطع خواهند شد.»
ب.بشارت ظهور در کتاب اشعیای نبی :
در بخشی از این کتاب، خداوند، قریب الوقوع بودن تحقق عدالت خویش را وعده می‌دهد و مومنان را به اجرای عدالت فرا می‌خواند و می‌گوید:
« انصاف را نگاه بدارید ، عدالت را جاری کنید؛ زیرا که آمدن نجات من و منکشف شدن عدالت من، نزدیک است . آنگاه ، انصاف، دربیابان، ساکن خواهد شد و عدالت، در بوستان مقیم خواهد گردید و عمل عدالت، سلامتی و نتیجه عدالت، آرامی و اطمینان خاطر خواهد بود تا ابد الاباد . و قوم من، در مسکن سلامتی و در مساکن مطمئن و در منزل های آرامی ،ساکن خواهند شد.»
ج.بشارت ظهور در کتاب زکریای نبی :
«در آن روز ، یهوه [خدا] بر تمامی زمین پادشاه خواهد بود و در آن روز، یهوه واحد خواهد بود و اسم او واحد.»
د. بشارت ظهور در کتاب دانیال نبی :
«امیر عظیمی که برای پسران قوم تو ایستاده، خواهد برخاست و چنان زمان تنگی خواهد شد که از حینی که امتی به وجود آمده است تا امروز، نبوده و در آن زمان، هر یک از قوم تو که در دفتر مکتوب یاد شود ، رستگار خواهد شد و بسیاری از آنانی که در خاک زمین خوابیده‌اند ، بیدار خواهند شد ؛ اما اینان به جهت حیات جاودانی و آنان به جهت خجالت و حقارت جاودانی . و حکیمان ، مثل روشنایی افلاک خواهند درخشید و آنانی که بسیاری را به راه عدالت رهبری می‌کنند ؛ مانند ستارگان خواهند بود تا ابد الاباد. اما تو ای دانیال! کلام را مخفی دار و کتاب را تا زمان آخر ،مهر کن. بسیاری به سرعت تردد خواهند کرد و علم افزوده خواهد گردید. خوشا به حال آن که انتظار کشد!»
ه.بشارت ظهور در کتاب حبقوق نبی:
«اگر چه تاخیر نماید ، برایش منتظر باش ؛ زیرا که البته خواهد آمد و درنگ نخواهد کرد ....؛ بلکه جمیع امت ها را نزد تود جمع می کند .»
(کتاب آفتاب مهر)
دیدگاه دین اسلام درباره ظهور منجی چیست؟
در دین مقدس اسلام ، مسئله موعود و منجی ، به روشنی مطرح شده است . قرآن ، کتاب آسمانی مسلمانان ، در آیات متعدد به حاکمیت صالحان بر زمین و غلبه دین حق ، اشاره دارد. از جمله آنها آیه ۱۰۵ از سوره انبیا است .خداوند ، در این آیه تصریح می‌کند که زمین را بندگان صالح من به ارث می برند و در اختیار می گیرند. همچنین تصریح می‌کند که این امر، حقیقتی است که در کتب انبیای گذشته نیز بدان اشاره شده است . در آیه ۵۵ از سوره نور خداوند ، به انسان هایی که ایمان آورده و عمل صالح انجام دادند ، وعده می‌دهد که خلافت و حکومت در زمین را به آنان وا می گذارد و دینشان را پابرجا و برقرار می سازد و در چنین زمانی ، آرامش و امنیت کامل، در جهان ایجاد می‌شود و آدمیان به عبادت و بندگی خدا می پردازند.
خداوند ،در سه جای قرآن( توبه :۳۳ و ۳۴ ؛ فتح : ۲۸؛ صف : ۸ ) تصریح می‌کند، دین اسلام بر همه ادیان غلبه خواهد کرد؛ هرچند کافران و مشرکان نخواهند و خود را شاهد بر چنین رویدادی معرفی می‌کند. البته ، با توجه به روایاتی که در تفسیر و تبیین آیات الهی از پیشوایان معصوم صادر شده است ، می توان دریافت که بیش از ۲۵۰ آیه از آیات قرآن ، به امام مهدی(عج) و حاکمیت عدل و دین ، اشاره دارد.
علاوه بر قرآن کریم ، در کتب روایی مهم شیعه و سنی روایات متعددی درباره ایشان ذکر شده است ، کتاب های متعددی نیز ویژه آن حضرت به رشته تحریر در آمده است ؛ برای نمونه ، می توان از کمال الدین و تمام النعمة ، اثر شیخ صدوق ، الغیبة ، نوشته نعمانی و کتاب الغیبة نوشته شیخ طوسی از علمای گذشته و منتخب الاثر، اثر لطف الله صافی گلپایگانی از علمای معاصر شیعه ، نام برد یا به الفتن ، اثر ابن حماد و الأربعین ، تالیف ابونعیم اصفهانی از اهل سنت اشاره کرد.
پیامبر گرامی (ص) فرمود: «مهدی از عترت من از نسل فاطمه (س) است» .
ذکر این نکته مناسب است که به اعتقاد شیعه ، امام مهدی (عج) فرزند امام حسن عسکری (ع) است که در سال ۲۵۵ ق به دنیا آمد و اکنون در پس پرده ی غیبت قرار دارد و تا زمانی که خداوند اذن ظهور و قیام دهد ، زنده است ؛ ولی به اعتقاد اهل سنت ، او به دنیا نیامده است ؛ بلکه در اخر الزمان و حدود چهل سال پیش از ظهورش ، متولد خواهد شد .
(کتاب آفتاب مهر)
آیا عجل الله تعالی فرجه شریف اعتقاداتی وجود دارد که شیعه و عامه (اهل سنت) در آنها اتفاق نظر داشته باشند؟
با رجوع به روایات موجود در منابع روایی و با نگاه به کلمات بزرگان و علمای هر دو مذهب ، به موارد متعددی بر می خوریم که مورد قبول و اتفاق آنها می باشد ک از جمله:
الف. هر دو گروه ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را امری قطعی می دانند. مرحوم شهید صدر رحمت الله از علمای بزرگ شیعه در این باره می فرماید : به راستی اعتقاد به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف به عنوان پیشوای منتظر برای تغییر جهان به جهانی بهتر ، در احادیث پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به طور عموم و در روایات اهل بیت علیه السلام به طور خصوص آمده است و به حدی بر این مسئله تاکید شده است که جای هیچ شکی برای انسان باقی نمی گذارد ...
ناصرالدین البانی از بزرگان اهل سنت می گوید: اما مسئله مهدی ، باید دانسته شود که درباره خروج او احادیث صحیح بسیاری وارد شده است....
ب. یکی دیگر از مسائل مورد قبول هر دو گروه ، موضوع فراگیر بودن دعوت و حکومت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است. که خداوند متعال در قرآن کریم به این مطلب اشاره کرده و می فرماید :
(وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ....)
خداوند ، به کسانی از شما بندگان که ایمان آورده و نیکوکار شوند، وعده داده است آنان را بر روی زمین خلافت دهد ....
امام باقر علیه السلام درباره گستره حکومت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف فرمود: قائم علیه السلام ۳۰۹ سال مالک زمین می شود و در آن ، حکومت می کند ؛ همانگونه که اهل کهف در غار شان درنگ کردند. زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد آن گونه که پر از ظلم و جور شده باشد. خداوند برای او شرق و غرب عالم را فتح خواهد کرد ...
احمد بن حنبل از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقد کرده است که فرمود : زمین پر از ستم و ظلم می شود . در این هنگام ، شخصی از عترتم خروج می کند و در مدت هفت یا نه سال مالک کل زمین خواهد شد . در این هنگام، زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد .
ج. هر دو گروه ، اتفاق دارند که لقب منجی جهانی ، (مهدی) است.
مرحوم علامه مجلسی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل می کند که فرمود : مهدی خروج می کند، در حالی که بالای سر او ابری است و میان آن ابر، کسی است که ندا می کند :( این ،مهدی خلیفه خدا است او را پیروی کنید).
حاکم نیشابوری از علمای حدیث عامه به سند خود از ابوسعید خدری نقل کرده که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: (المهدی منا اهل البیت ؛ مهدی، از اهل بیت است).
د. هر دو گروه اعتقاد دارند که مهدی موعود علیه السلام از فرزندان فاطمه زهرا علیه السلام است.
امام باقر علیه السلام فرمود: ( المهدی رجل من ولد فاطمه ؛ مهدی مردی از اولاد فاطمه است).
در روایات اهل سنت نقل شده است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: المهدی من ولد فاطمه ؛ مهدی از اولاد فاطمه است).
ه. نزول حضرت عیسی علیه السلام و اقتدای او به امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف از دیگر اموری است که هر دو گروه به آن اشاره کرده اند .
امام صادق علیه السلام فرمود: نازل می‌شود روح الله عیسی بن مریم ، پس نماز می‌خواند [حضرت عیسی علیه السلام ]پشت سر او[ امام مهدی علیه السلام].
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: از ما است کسی که عیسی بن مریم به او اقتدا کرده و نماز می گزارد .
و. معرفی و بیان علایم‌ظهور نیز از دیگر امور مورد اتفاق است.
جابر از امام باقر علیه السلام نقل می کند : پس فرود می‌آید امیر لشکر سفیانی[ همراه لشکرش] به[ زمین ] بیداء . پس منادی از آسمان ندا دهد:( ای بیداء نابود کن قوم[= لشکر] را . پس آنها را در خود فرو می برد.
عایشه از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نقل کرده است: لشکری آهنگ کعبه می کند. پس هنگامی که به زمین بیداء درآمدند،[ زمین ] همه آنها را فرو می برد.
البته موارد اتفاقی دیگری نیز وجود دارد، مانند: امدادهای الهی ، طلوع خورشید از مغرب ، مشخصات ظاهری امام ، فراوانی نعمت در زمان ظهور ، گسترش امنیت و عدالت در عصر ظهور، رفاه و آسایش اقتصادی ، غلبه اسلام بر تمام ادیان دیگر و ...
(کتاب آفتاب مهر)
وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪي ﭼﯿﺴﺖ؟
از اﻣﺎم ﺣﺴﯿﻦ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ:
(ﺗﻌﺮﻓﻮن اﻟﻤﻬـﺪي ﺑﺎﻟﺴـﮑﯿﻨﻪ و اﻟﻮﻗﺎر و ﺑﻤﻌﺮﻓﻪ اﻟﺤﻼل و اﻟﺤﺮام و ﺑﺤﺎﺟﻪ اﻟﻨﺎس اﻟﯿﻪ و ﻻ ﯾﺤﺘﺎج اﻟﯽ اﺣﺪ)
ﻣﻬﺪي را ﺑﺎ آراﻣﺶ و وﻗﺎر و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﻼل و ﺣﺮام و ﻧﯿﺎز ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻪ او و ﺑﯽ ﻧﯿﺎزي او از دﯾﮕﺮان ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ.
از اﻣﺎم ﺻﺎدق ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ:
(ﻓﻮاﷲ ﻣﺎ ﻟﺒﺎﺳﻪ اﻻ اﻟﻐﻠﯿﻆ و ﻻﻃﻌﺎﻣﻪ اﻻ اﻟﺠﺸﺐ)
ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ! ﻟﺒﺎس او ﺟﺰ ﭘﺎرﭼﻪ ای زﺑﺮ و ﺧﺸﻦ و ﻏﺬاي او ،ﺟﺰ ﻏﺬای ﺳﺎده ﻧﯿﺴﺖ.
از اﻣﺎم رﺿﺎ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ:
(ﯾﮑﻮن اﻋﻠﻢ اﻟﻨـﺎس و اﺣﮑﻢ اﻟﻨـﺎس و اﺗﻘﯽ اﻟﻨﺎس و اﺳـﺨﯽ اﻟﻨﺎس و اﻋﺒـﺪ اﻟﻨﺎس)
او ﻋـﺎﻟﻢ ﺗﺮﯾـﻦ ﻣﺮدم و ﺣﮑﯿﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮدم و ﺑﺎ ﺗﻘﻮاﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮدم ،و ﺳﺨﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮدم و ﻋﺎﺑﺪﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮدم اﺳﺖ.
ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺘﺎب ﺑﺸﺎره اﻟﻤﺼﻄﻔﯽ از ﻟﯿﺚ ﺑﻦ ﻃﺎوس ﻧﻘﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ:
(اﻟﻤﻬـﺪي ﺳـﻤﺢ ﺑﺎﻟﻤـﺎل رﺣﯿﻢ ﺑﺎﻟﻤﺴﺎﮐﯿﻦ ،ﺷﺪﯾـﺪ ﻋﻠﯽ اﻟﻌﻤﺎل)
ﻣﻬـﺪي ،ﺑﺨﺸـﻨﺪه اي اﺳـﺖ ﮐﻪ ﻣـﺎل را ﺑﻪ وﻓـﻮر ﻣﯽ ﺑﺨﺸـﺪ ،ﺑﺮ ﮐﺎرﮔﺰاران و ﻣﺴﺆوﻟﯿﻦ دوﻟﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺨﺘﮕﯿﺮ و ﺑﺮ ﺑﯿﻨﻮاﯾﺎن ﺑﺴﯿﺎر رؤوف و ﻣﻬﺮﺑﺎن اﺳﺖ.
(کتاب آفتاب مهر)
ﺧﻼﺻﻪ اي از زﻧﺪﮔﯽ اﻣﺎم ﻣﻬﺪي ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﯾﻒ را ﺗﺸﺮﯾﺢ ﮐﻨﯿﺪ؟
آﺧﺮﯾﻦ اﻣﺎم ﺷـﯿﻌﯿﺎن و دوازدﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎﻧﺸـﯿﻦ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺳـﻠﻢ در ﺳﭙﯿﺪه دم ﺟﻤﻌﻪ ،ﻧﯿﻤﻪ ﺷﻌﺒﺎن ﺳﺎل ۲۵۵ق در ﺳﺎﻣﺮا _ ﯾﮑﯽ از ﺷـﻬﺮ ﻫﺎي ﻋﺮاق _ دﯾﺪه ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﮔﺸﻮد .ﭘﺪر ﮔﺮاﻣﯽ او ،ﭘﯿﺸﻮای ﯾﺎزدﻫﻢ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴـﮑﺮي ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﻣـﺎدر ﺑﺰرﮔﻮار آن ﺣﻀـﺮت ﺑـﺎﻧﻮﯾﯽ ﺷﺎﯾﺴـﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم «ﻧﺮﺟﺲ»ﺑﻮد .ﻧﺎم و ﮐﻨﯿﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸـﺮﯾﻒ ﻫﻤﺎن ﻧﺎم و ﮐﻨﯿﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳـﻼم ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺳﻠﻢ اﺳﺖ و ﻟﻘﺐ ﻫﺎي ﻣﺸﻬﻮر آن ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از :«ﻣﻬﺪی» هداﯾﺖ ﺷﺪه اي ﮐﻪ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺣﻖ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧـﺪ
« ﻗﺎﺋﻢ »ﻗﯿﺎم ﺑﺮاي ﺣﻖ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ
«منتظر »ﻫﻤﻪ ،در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻘﺪم اوﯾﻨﺪ
«ﺑﻘﯿﻪ اﷲ »ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﺣﺠﺖ ﻫﺎي ﺧﺪا و آﺧﺮﯾﻦ ذﺧﯿﺮه او «ﺻﺎﺣﺐ اﻟﺰﻣﺎن و وﻟّﯽ ﻋﺼﺮ »ﺣﺎﮐﻢ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواي ﯾﮕﺎﻧﻪ زﻣﺎن.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﯾﺎن ﺳﺘﻤﮕﺮ ﻋﺒﺎﺳﯽ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻗﺘﻞ آن ﺑﺰرﮔﻮار ﺑﻮدﻧﺪ ،ﻟﺬا وﻻدت آن ﺣﻀﺮت ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﺑﻮد .ﺣﺘﯽ ﻧﺰدﯾﮑﺎن اﻣـﺎم ﻋﺴـﮑﺮي ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴـﻼم ﻧﯿﺰ از وﻻدت او ﺑﯽ اﻃﻼع ﺑﻮدﻧـﺪ .ﺣﮑﯿﻤﻪ ﺧﺎﺗﻮن (ﻋﻤﻪ ﺑﺰرﮔﻮار اﻣﺎم ﯾﺎزدﻫﻢ) ﮐﻪ ﺑﺰرگ ﺑﺎﻧﻮان ﺣﺮم اﻫﻞ ﺑﯿﺖ ﻋﻠﯿﻬﻢ اﻟﺴـﻼم ﺑﻮد ﻧﯿﺰ در ﺷﺐ ﻧﯿﻤﻪ ﺷـﻌﺒﺎن و ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﯿﺶ از وﻻدت ،از واﻗﻊ ﺷﺪن اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺰرگ آﮔﺎه ﺷﺪ و اﯾﻦ، ﺑﺪان ﺳﺒﺐ ﺑﻮد ﮐﻪ اﺛﺮ ﺣﻤﻞ و ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﺎرداري در ﻧﺮﺟﺲ ﺧﺎﺗﻮن ،ﺑﻪ ﻗﺪرت ﺧﺪا ،دﯾﺪه ﻧﻤﯽ ﺷﺪ.
در رواﯾﺎت ،ﺷﻤﺎﯾﻞ و اوﺻﺎف ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪي ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﯾﻒ ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ از ﺟﻤﻠﻪ :ﭼﻬﺮه اي ﮔﻨـﺪﻣﮕﻮن ،ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ ﺑﻠﻨـﺪ ،اﺑﺮوان ﻫﻼﻟﯽ ،ﭼﺸـﻤﺎن ﺳـﯿﺎه و درﺷﺖ و… او اﻫﻞ ﻋﺒﺎدت و ﺷﺐ زﻧﺪه داري ،زﻫﺪ و ﭘﺎرﺳﺎﯾﯽ ،ﺻﺒﺮ و ﺑﺮدﺑﺎري ،ﻋﺪاﻟﺖ و ﻧﯿﮑﻮﮐﺎري و… اﺳﺖ.
زﻧﺪﮔﯽ آن ﺣﻀﺮت ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ دوره ﭘﺮﻓﺮاز و ﻧﺸﯿﺐ اﺳﺖ:
دوران اﺧﺘﻔـﺎ :زﻧـﺪﮔﯽ ﭘﻨﻬـﺎﻧﯽ آن ﺣﻀـﺮت ﮐﻪ از آﻏـﺎز وﻻـدت ﺗـﺎ ﺷـﻬﺎدت ﭘـﺪر را ﺷﺎﻣـﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد .در اﯾﻦ دوران اﻣـﺎم ﺣﺴـﻦ ﻋﺴـﮑﺮی ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴـﻼم ﺑـﺎ ﻧﻮﺷـﺘﻦ ﻧﺎﻣﻪ و دادن ﻋﻘﯿﻘﻪ ،ﻧﺰدﯾﮑﺎن و ﺧﻮاص را از وﻻدت اﻣﺎم ﻣﻬـﺪی ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸـﺮﯾﻒ آﮔﺎه ﮐﺮد.
در اﯾﻦ دوره ،ﺑﺮﺧﯽ اﻓﺮاد ،ﺑﻪ دﯾـﺪار اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸـﺮﯾﻒ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻧـﺪ .ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺜﻤﺎن ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﺑﺰرﮔﺎن ﺷﯿﻌﻪ اﺳﺖ ،ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ :ﭼﻬﻞ ﻧﻔﺮ از ﺷﯿﻌﯿﺎن ،ﻧﺰد اﻣﺎم ﯾﺎزدﻫﻢ ﮔﺮد آﻣﺪﯾﻢ .آن ﺣﻀﺮت ،ﻓﺮزﻧﺪش را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن داد و ﻓﺮﻣﻮد» :ﭘﺲ از ﻣﻦ اﯾﻦ ،اﻣﺎم ﺷﻤﺎ و ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ ﻣﻦ اﺳﺖ .از او ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺒﺮﯾﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻣﻦ ،در دﯾﻦ ﺧﻮد ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﻧﺸﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﻼك ﻣﯽ ﺷﻮﯾﺪ»
دوران ﻏﯿﺒـﺖ :اﯾﻦ زﻣـﺎن ،از ﻫﻨﮕـﺎم ﺷـﻬﺎدت اﻣـﺎم ﯾـﺎزدﻫﻢ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴـﻼم ﺷـﺮوع ﻣﯽ ﺷـﻮد و ﺗـﺎ ﻇﻬـﻮر اداﻣﻪ دارد .ﻋﻠﺖ ﻏﯿﺒﺖ آن ﺣﻀﺮت ،ﺑﻪ روﺷﻨﯽ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﯿﺴﺖ؛ وﻟﯽ از ﺣﮑﻤﺖ ﻫﺎي آن ،ﻧﺠﺎت از ﻗﺘﻞ و اﻣﺘﺤﺎن ﻣﺮدم اﺳﺖ.
ﻏﯿﺒﺖ آن ﺣﻀﺮت دو ﻣﺮﺣﻠﻪ دارد:
اﻟﻒ .ﻏﯿﺒﺖ ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت: ﺻﻐﺮاﮐﻪ از ﺳﺎل ۲۶۰ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﻬﺎدت اﻣﺎم ﯾﺎزدﻫﻢ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﺗﺎ ﺳﺎل ۳۲۹ﯾﻌﻨﯽ ﺣﺪود ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎل ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ. ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ اﯾﻦ دوره ،آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮدم ،از ﻃﺮﯾﻖ ﻧﺎﯾﺒﺎن ﺧﺎص ،ﯾﻌﻨﯽ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳـﻌﯿﺪ ﻋﻤﺮي ،ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳـﻌﯿﺪ ﻋﻤﺮي ،ﺣﺴـﯿﻦ ﺑﻦ روح و ﻋﻠﯽ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺳـﻤﺮي ،ﺑﺎ اﻣﺎم ﻣﻬﺪي ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﯾﻒ در ارﺗﺒﺎط ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ آﻧﺎن، ﺳﺆاﻻت ﺧﻮد را ﻣﯽ ﭘﺮﺳـﯿﺪﻧﺪ و ﭘﯿﺎم ﻫﺎ و ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺣﻀﺮت را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ .در اﯾﻦ دوره ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺧﯽ از ارادﺗﻤﻨﺪان ،ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ دﯾﺪار ﺣﻀﺮت ﺷﺪﻧﺪ.
ب .ﻏﯿﺒﺖ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﮐﺒﺮا: در آﺧﺮﯾﻦ روز ﻫﺎي ﻋﻤﺮ ﻧﺎﯾﺐ ﭼﻬﺎرم ،اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸـﺮﯾﻒ در ﻧﺎﻣﻪ ای ﺧﻄﺎب ﺑﻪ او ،ﺧﺒﺮ رﺣﻠﺖ او را ﺗﺎ ﺷـﺶ روز دﯾﮕﺮ اﻋﻼم ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ .اﻣﺎم ،از او ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﻓﺮدي را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﯾﺐ ﺧﺎص ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﮑﻨﺪ .ﺑﺪﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ دوران ﻏﯿﺒﺖ ﮐﺒﺮا ﺷﺮوع ﺷﺪ .اﻣﺎم ،در اﯾﻦ دوره ،ﻋﺎﻟﻤﺎن و ﻓﻘﯿﻬﺎن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﯾﺒﺎن ﻋﺎم ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮد و از آﻧﺎن ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ در اﻣﻮر ﺧﻮد ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻤﺎن رﺟﻮع ﮐﻨﻨﺪ.
اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ اﻣﺎم در ﭘﺮده ﻏﯿﺒﺖ ﻗﺮار دارد؛ ﻣﺮدم ﻫﻤﭽﻨﺎن از ﺷـﻤﻊ وﺟﻮد او ﺑﻬﺮه ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ .در رواﯾﺖ ﻣﺸﻬﻮر از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺳﻠﻢو ﺧﻮد ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪی ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴـﻼم «اﻣﺎم ﻏﺎﯾﺐ» ﺑﻪ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﭘﺸﺖ اﺑﺮ ﺗﺸﺒﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮدم از آن ﺑﻬﺮه ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ.
در اﯾﻦ دوران ﭘﺮﻓﺮاز و ﻧﺸـﯿﺐ ،ﻣﺮدم ﺑﺎﯾـﺪ در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻘﺪم او ﺑﺎﺷـﻨﺪ و ﺑﻪ وﻇﯿﻔﻪ ﯾﮏ ﻣﻨﺘﻈﺮ واﻗﻌﯽ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر ،زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎزي ﺑﮑﻨﻨـﺪ .در اﯾـﻦ دوران ﺑﺮﺧﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻮﻓـﻖ ﺑﻪ دﯾـﺪار آن ﻋﺰﯾﺰ ﺷﺪﻧـﺪ ﮐﻪ ﻧﻤـﻮﻧﻪ آن ،ﺗﺸـﺮف ﺣـﺎج ﻋﻠﯽ ﺑﻐـﺪادي اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮐﺘـﺎب ﻣﻔﺎﺗﯿﺢ اﻟﺠﻨﺎن ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ.
دوران ﻇﻬﻮر :اﯾﻦ دوره ،از ﻇﻬﻮر ﺣﻀـﺮت ﺗﺎ رﺣﻠﺖ اﯾﺸﺎن را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد .ﭘﺲ از آن ﮐﻪ ﺷـﺮاﯾﻂ ﻇﻬﻮر ﻓﺮاﻫﻢ ﮔﺸﺖ و ﻋﻼﯾﻢ ﻇﻬﻮر؛ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺧﺮوج ﺳـﻔﯿﺎﻧﯽ و ﻧـﺪاي آﺳـﻤﺎﻧﯽ ﭘﺪﯾـﺪار ﺷـﺪ ،آن ﯾﮕﺎﻧﻪ دوران ،در ﻣﮑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﻤﺮاه ﯾﺎران ،در ﻣﺴـﺠﺪ اﻟﺤﺮام ،ﻇﻬﻮر ﺧﻮد را اﻋﻼم ﻣﯽ دارد .ﭘﺲ از ﺳﯿﻄﺮه ﺑﺮ ﻣﮑﻪ و اﺻﻼح اﻣﻮر ،ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺪﯾﻨﻪ و ﺳﺎﯾﺮ ﻧﻘﺎط ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ در ﻣﯽ آﯾﺪ و ﺑـﺎ ﭘﺎﮐﺴﺎزي ﺟﻬﺎن از ﻇﻠﻢ و ﺷـﺮك ،ﻋـﺪل و دﯾﻦ را ﺑﺮ اﯾﻦ زﻣﯿﻦ ﺧﺴـﺘﻪ از ﺳـﯿﺎﻫﯽ ﻣﯽ ﮔﺴﺘﺮاﻧـﺪ .در اﯾﻦ دوران اﺳﺖ ﮐﻪ زﻣﯿﻦ، ﺧﺮم و آﺑﺎد ﻣﯽ ﮔﺮدد و ﺑﺮﮐﺎﺗﺶ را ﺑﻪ ﻣﺮدم ارزاﻧﯽ ﻣﯽ دارد.
(کتاب آفتاب مهر)
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺳـﻄﺢ ﻓﮑﺮي و اﻋﺘﻘﺎدي ﺧﻮد را در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻣﺎم ﻋﺼﺮ ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﯾﻒ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺮده و ﻋﻤﯿﻖ ﺗﺮ ﮐﻨﯿﻢ؟
ﺑﺮاي ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ ﻓﮑﺮي و اﻋﺘﻘﺎدي ﺑﻪ دو ﮐﺎر ﻧﯿﺎز اﺳﺖ:
.۱ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ :ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺘﺎب ﻫﺎ و ﮔﻔﺖ و ﮔﻮ ﺑﺎ اﻧﺪﯾﺸﻮران و ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻋﻠﻢ و ﻓﮑﺮ و ﺗﺪﺑﺮ در آن ﻫﺎ.
.۲ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧـﺪا :ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻀـﺮت ﺣﻖ و دﻋـﺎ و اﻧـﺎﺑﻪ ﺑﻪ درﮔـﺎه او و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﻇﺎﯾﻒ دﯾﻨﯽ ،ﺗﺎ دل روﺷﻦ و ﭘﺎك ﮔﺮدد و ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺠﻠﯽ ﮔﺎه اﻧﻮار و ﻣﻌﺎرف ﺣﻖ ﺑﺎﺷﺪ .اﯾﻦ اﻧﻮار ،ﻫﻢ اﻟﻬﺎﻣﺎت اﻟﻬﯽ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﻢ ﺗﻔﮑﺮ.
(کتاب آفتاب مهر)
ﺧﻼﺻﻪ اي از زﻧﺪﮔﯽ اﻣﺎم ﻣﻬﺪي ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﯾﻒ را ﺗﺸﺮﯾﺢ ﮐﻨﯿﺪ؟
آﺧﺮﯾﻦ اﻣﺎم ﺷـﯿﻌﯿﺎن و دوازدﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎﻧﺸـﯿﻦ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺳـﻠﻢ در ﺳﭙﯿﺪه دم ﺟﻤﻌﻪ ،ﻧﯿﻤﻪ ﺷﻌﺒﺎن ﺳﺎل ۲۵۵ق در ﺳﺎﻣﺮا _ ﯾﮑﯽ از ﺷـﻬﺮ ﻫﺎي ﻋﺮاق _ دﯾﺪه ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﮔﺸﻮد .ﭘﺪر ﮔﺮاﻣﯽ او ،ﭘﯿﺸﻮاي ﯾﺎزدﻫﻢ اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻋﺴـﮑﺮي ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم و ﻣـﺎدر ﺑﺰرﮔﻮار آن ﺣﻀـﺮت ﺑـﺎﻧﻮﯾﯽ ﺷﺎﯾﺴـﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم «ﻧﺮﺟﺲ» ﺑﻮد .ﻧﺎم و ﮐﻨﯿﻪ اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸـﺮﯾﻒ ﻫﻤﺎن ﻧﺎم و ﮐﻨﯿﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﺳـﻼم ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺳﻠﻢ اﺳﺖ و ﻟﻘﺐ ﻫﺎي ﻣﺸﻬﻮر آن ﺣﻀﺮت ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از :ﻣﻬﺪي ﻫﺪاﯾﺖ ﺷﺪه اي ﮐﻪ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺣﻖ ﻣﯽ ﺧﻮاﻧـﺪ( ﻗﺎﺋﻢ )ﻗﯿﺎم ﺑﺮاي ﺣﻖ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ(ﻣﻨﺘﻈﺮ )ﻫﻤﻪ ،در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻘﺪم اوﯾﻨﺪ(ﺑﻘﯿﻪ اﷲ )ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﺣﺠﺖ ﻫﺎي ﺧﺪا و آﺧﺮﯾﻦ ذﺧﯿﺮه او( ﺻﺎﺣﺐ اﻟﺰﻣﺎن و وﻟّﯽ ﻋﺼﺮ )ﺣﺎﮐﻢ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواي ﯾﮕﺎﻧﻪ زﻣﺎن.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﯾﺎن ﺳﺘﻤﮕﺮ ﻋﺒﺎﺳﯽ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﻗﺘﻞ آن ﺑﺰرﮔﻮار ﺑﻮدﻧﺪ ،ﻟﺬا وﻻدت آن ﺣﻀﺮت ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ ﺑﻮد .ﺣﺘﯽ ﻧﺰدﯾﮑﺎن اﻣـﺎم ﻋﺴـﮑﺮي ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴـﻼم ﻧﯿﺰ از وﻻدت او ﺑﯽ اﻃﻼع ﺑﻮدﻧـﺪ .ﺣﮑﯿﻤﻪ ﺧﺎﺗﻮن (ﻋﻤﻪ ﺑﺰرﮔﻮار اﻣﺎم ﯾﺎزدﻫﻢ) ﮐﻪ ﺑﺰرگ ﺑﺎﻧﻮان ﺣﺮم اﻫﻞ ﺑﯿﺖ ﻋﻠﯿﻬﻢ اﻟﺴـﻼم ﺑﻮد ﻧﯿﺰ در ﺷﺐ ﻧﯿﻤﻪ ﺷـﻌﺒﺎن و ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﯿﺶ از وﻻدت ،از واﻗﻊ ﺷﺪن اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺰرگ آﮔﺎه ﺷﺪ و اﯾﻦ، ﺑﺪان ﺳﺒﺐ ﺑﻮد ﮐﻪ اﺛﺮ ﺣﻤﻞ و ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﺎرداري در ﻧﺮﺟﺲ ﺧﺎﺗﻮن ،ﺑﻪ ﻗﺪرت ﺧﺪا ،دﯾﺪه ﻧﻤﯽ ﺷﺪ.
در رواﯾﺎت ،ﺷﻤﺎﯾﻞ و اوﺻﺎف ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪي ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﯾﻒ ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ از ﺟﻤﻠﻪ :ﭼﻬﺮه اي ﮔﻨـﺪﻣﮕﻮن ،ﭘﯿﺸﺎﻧﯽ ﺑﻠﻨـﺪ ،اﺑﺮوان ﻫﻼﻟﯽ ،ﭼﺸـﻤﺎن ﺳـﯿﺎه و درﺷﺖ و… او اﻫﻞ ﻋﺒﺎدت و ﺷﺐ زﻧﺪه داري ،زﻫﺪ و ﭘﺎرﺳﺎﯾﯽ ،ﺻﺒﺮ و ﺑﺮدﺑﺎري ،ﻋﺪاﻟﺖ و ﻧﯿﮑﻮﮐﺎري و… اﺳﺖ.
زﻧﺪﮔﯽ آن ﺣﻀﺮت ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ دوره ﭘﺮﻓﺮاز و ﻧﺸﯿﺐ اﺳﺖ:
دوران اﺧﺘﻔـﺎ :زﻧـﺪﮔﯽ ﭘﻨﻬـﺎﻧﯽ آن ﺣﻀـﺮت ﮐﻪ از آﻏـﺎز وﻻـدت ﺗـﺎ ﺷـﻬﺎدت ﭘـﺪر را ﺷﺎﻣـﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد .در اﯾﻦ دوران اﻣـﺎم ﺣﺴـﻦ ﻋﺴـﮑﺮي ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴـﻼم ﺑـﺎ ﻧﻮﺷـﺘﻦ ﻧﺎﻣﻪ و دادن ﻋﻘﯿﻘﻪ ،ﻧﺰدﯾﮑﺎن و ﺧﻮاص را از وﻻدت اﻣﺎم ﻣﻬـﺪي ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸـﺮﯾﻒ آﮔﺎه ﮐﺮد(1).
در اﯾﻦ دوره ،ﺑﺮﺧﯽ اﻓﺮاد ،ﺑﻪ دﯾـﺪار اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸـﺮﯾﻒ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻧـﺪ .ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺜﻤﺎن ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﺑﺰرﮔﺎن ﺷﯿﻌﻪ اﺳﺖ ،ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ :ﭼﻬﻞ ﻧﻔﺮ از ﺷﯿﻌﯿﺎن ،ﻧﺰد اﻣﺎم ﯾﺎزدﻫﻢ ﮔﺮد آﻣﺪﯾﻢ .آن ﺣﻀﺮت ،ﻓﺮزﻧﺪش را ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن داد و ﻓﺮﻣﻮد» :ﭘﺲ از ﻣﻦ اﯾﻦ ،اﻣﺎم ﺷﻤﺎ و ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ ﻣﻦ اﺳﺖ .از او ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺒﺮﯾﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻣﻦ ،در دﯾﻦ ﺧﻮد ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﻧﺸﻮﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﻼك ﻣﯽ ﺷﻮﯾﺪ»(2).
دوران ﻏﯿﺒـﺖ :اﯾﻦ زﻣـﺎن ،از ﻫﻨﮕـﺎم ﺷـﻬﺎدت اﻣـﺎم ﯾـﺎزدﻫﻢ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴـﻼم ﺷـﺮوع ﻣﯽ ﺷـﻮد و ﺗـﺎ ﻇﻬـﻮر اداﻣﻪ دارد .ﻋﻠﺖ ﻏﯿﺒﺖ آن ﺣﻀﺮت ،ﺑﻪ روﺷﻨﯽ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﯿﺴﺖ؛ وﻟﯽ از ﺣﮑﻤﺖ ﻫﺎي آن ،ﻧﺠﺎت از ﻗﺘﻞ و اﻣﺘﺤﺎن ﻣﺮدم اﺳﺖ.
ﻏﯿﺒﺖ آن ﺣﻀﺮت دو ﻣﺮﺣﻠﻪ دارد:
اﻟﻒ .ﻏﯿﺒﺖ ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت (ﺻﻐﺮا) ﮐﻪ از ﺳﺎل ) ۲۶۰ﻫﻨﮕﺎم ﺷﻬﺎدت اﻣﺎم ﯾﺎزدﻫﻢ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ) ﺗﺎ ﺳﺎل ۳۲۹ﯾﻌﻨﯽ ﺣﺪود ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎل ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ.
ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ اﯾﻦ دوره ،آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮدم ،از ﻃﺮﯾﻖ ﻧﺎﯾﺒﺎن ﺧﺎص ،ﯾﻌﻨﯽ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳـﻌﯿﺪ ﻋﻤﺮي ،ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺜﻤﺎن ﺑﻦ ﺳـﻌﯿﺪ ﻋﻤﺮي ،ﺣﺴـﯿﻦ ﺑﻦ روح و ﻋﻠﯽ ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﺳـﻤﺮي ،ﺑﺎ اﻣﺎم ﻣﻬﺪي ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸﺮﯾﻒ در ارﺗﺒﺎط ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ آﻧﺎن،ﺳﺆاﻻت ﺧﻮد را ﻣﯽ ﭘﺮﺳـﯿﺪﻧﺪ و ﭘﯿﺎم ﻫﺎ و ﭘﺎﺳﺦ ﻫﺎي ﺣﻀﺮت را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ .در اﯾﻦ دوره ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺧﯽ از ارادﺗﻤﻨﺪان ،ﻣﻮﻓﻖﺑﻪ دﯾﺪار ﺣﻀﺮت ﺷﺪﻧﺪ.
ب .ﻏﯿﺒﺖ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت (ﮐﺒﺮا) :در آﺧﺮﯾﻦ روز ﻫﺎي ﻋﻤﺮ ﻧﺎﯾﺐ ﭼﻬﺎرم ،اﻣﺎم زﻣﺎن ﻋﺠﻞ اﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻓﺮﺟﻪ اﻟﺸـﺮﯾﻒ در ﻧﺎﻣﻪ اي ﺧﻄﺎب ﺑﻪ او ،ﺧﺒﺮ رﺣﻠﺖ او را ﺗﺎ ﺷـﺶ روز دﯾﮕﺮ اﻋﻼم ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ .اﻣﺎم ،از او ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﻓﺮدي را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﯾﺐ ﺧﺎص ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﮑﻨﺪ .ﺑﺪﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ دوران ﻏﯿﺒﺖ ﮐﺒﺮا ﺷﺮوع ﺷﺪ .
اﻣﺎم ،در اﯾﻦ دوره ،ﻋﺎﻟﻤﺎن و ﻓﻘﯿﻬﺎن را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﯾﺒﺎن ﻋﺎم ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮد و از آﻧﺎن ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ در اﻣﻮر ﺧﻮد ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻤﺎن رﺟﻮع ﮐﻨﻨﺪ(1).اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ اﻣﺎم در ﭘﺮده ﻏﯿﺒﺖ ﻗﺮار دارد؛ ﻣﺮدم ﻫﻤﭽﻨﺎن از ﺷـﻤﻊ وﺟﻮد او ﺑﻬﺮه ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ .در رواﯾﺖ ﻣﺸﻬﻮر از ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺻـﻠﯽ اﷲ ﻋﻠﯿﻪ و آﻟﻪ و ﺳﻠﻢ (2).و ﺧﻮد ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪي( (3ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴـﻼم «اﻣﺎم ﻏﺎﯾﺐ» ﺑﻪ ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﭘﺸﺖ اﺑﺮ ﺗﺸﺒﯿﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮدم از آن ﺑﻬﺮه ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ.در اﯾﻦ دوران ﭘﺮﻓﺮاز و ﻧﺸـﯿﺐ ،ﻣﺮدم ﺑﺎﯾـﺪ در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻘﺪم او ﺑﺎﺷـﻨﺪ و ﺑﻪ وﻇﯿﻔﻪ ﯾﮏ ﻣﻨﺘﻈﺮ واﻗﻌﯽ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر ،زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎزي ﺑﮑﻨﻨـﺪ .
در اﯾﻦ دوران ﭘﺮﻓﺮاز و ﻧﺸـﯿﺐ ،ﻣﺮدم ﺑﺎﯾـﺪ در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻘﺪم او ﺑﺎﺷـﻨﺪ و ﺑﻪ وﻇﯿﻔﻪ ﯾﮏ ﻣﻨﺘﻈﺮ واﻗﻌﯽ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﺮاي ﻇﻬﻮر ،زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎزي ﺑﮑﻨﻨـﺪ .در اﯾـﻦ دوران ﺑﺮﺧﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻮﻓـﻖ ﺑﻪ دﯾـﺪار آن ﻋﺰﯾﺰ ﺷﺪﻧـﺪ ﮐﻪ ﻧﻤـﻮﻧﻪ آن ،ﺗﺸـﺮف ﺣـﺎج ﻋﻠﯽ ﺑﻐـﺪادي اﺳﺖ ﮐﻪ در ﮐﺘـﺎب ﻣﻔﺎﺗﯿﺢ اﻟﺠﻨﺎن ذﮐﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ.
دوران ﻇﻬﻮر :اﯾﻦ دوره ،از ﻇﻬﻮر ﺣﻀـﺮت ﺗﺎ رﺣﻠﺖ اﯾﺸﺎن را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد .ﭘﺲ از آن ﮐﻪ ﺷـﺮاﯾﻂ ﻇﻬﻮر ﻓﺮاﻫﻢ ﮔﺸﺖ و ﻋﻼﯾﻢ ﻇﻬﻮر؛ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺧﺮوج ﺳـﻔﯿﺎﻧﯽ و ﻧـﺪاي آﺳـﻤﺎﻧﯽ ﭘﺪﯾـﺪار ﺷـﺪ ،آن ﯾﮕﺎﻧﻪ دوران ،در ﻣﮑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﻤﺮاه ﯾﺎران ،در ﻣﺴـﺠﺪ اﻟﺤﺮام ،ﻇﻬﻮر ﺧﻮد را اﻋﻼم ﻣﯽ دارد .ﭘﺲ از ﺳﯿﻄﺮه ﺑﺮ ﻣﮑﻪ و اﺻﻼح اﻣﻮر ،ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺪﯾﻨﻪ و ﺳﺎﯾﺮ ﻧﻘﺎط ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ در ﻣﯽ آﯾﺪ و ﺑـﺎ ﭘﺎﮐﺴﺎزي ﺟﻬﺎن از ﻇﻠﻢ و ﺷـﺮك ،ﻋـﺪل و دﯾﻦ را ﺑﺮ اﯾﻦ زﻣﯿﻦ ﺧﺴـﺘﻪ از ﺳـﯿﺎﻫﯽ ﻣﯽ ﮔﺴﺘﺮاﻧـﺪ .در اﯾﻦ دوران اﺳﺖ ﮐﻪ زﻣﯿﻦ،ﺧﺮم و آﺑﺎد ﻣﯽ ﮔﺮدد و ﺑﺮﮐﺎﺗﺶ را ﺑﻪ ﻣﺮدم ارزاﻧﯽ ﻣﯽ دارد.
(کتاب آفتاب مهر)
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺣﻀﺮت ﮐﻪ در ﯾﮏ ﻣﮑﺎن اﺳﺖ ،ﻧﺎﻇﺮ همه ﺟﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ؟
ﺑﺎﯾﺪ داﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﺣﺎﺿـﺮ و ﻧﺎﻇﺮ داﻧﺴـﺘﻦ اﻣﺎم ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ اﻣﺎم ﺑﺎ ﭼﺸﻢ ﺳﺮ ،اﻓﺮاد را ﻧﮕﺎه ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؛ همان ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ شاهد و ﻧـﺎﻇﺮ ﺑﻮدن ﺧـﺪا ﻧﯿﺰ شهود و دﯾـﺪن ﻣﺎدي ﻧﯿﺴﺖ .ﺑﻠﮑﻪ اﻣﺎم داراي ﺣﻘﯿﻘﺖ وﺟﻮدي ﺑﺴـﯿﺎر ﺑﻠﻨـﺪي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮه اﯾﻦ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺎدي ﻧﯿﺴﺖ.
.در ﺑﺴـﯿﺎري از اﺧﺒﺎر ،ﺑﺮاي ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﺻـﻠﯽ اﷲ علیه و آله و ﺳـﻠﻢ و اﻣﺎﻣﺎن ﻋﻠﯿهم اﻟﺴـﻼم ﻏﯿﺮ از آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻣﺎ آن را ﻧﻔﺲ و روح ﻣﯽ ﻧﺎﻣﯿﻢ ،ﻣﻘﺎﻣﯽ واﻻﺗﺮ اﺛﺒﺎت ﺷـﺪه و آن ﻣﻘﺎم ﻧﻮراﻧﯿﺖ اﺳﺖ .
در رواﯾﺘﯽ ﻧﻘﻞ ﺷـﺪه اﺳﺖ :«ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺧﺪاي ﻣﺘﻌﺎل آﻓﺮﯾﺪ ،ﻧﻮر ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اﮐﺮم و اﻣﺎﻣﺎن ﺑﻮد». در رواﯾﺖ دﯾﮕﺮ آﻣﺪه اﺳﺖ» :ﺧﺪاوﻧﺪ در آﻏﺎز ،ﻧﻮر ﻣﺤﻤﺪ ﺻﻠﯽ الله علیه و آله و ﺳﻠـﻢ و ﻋﻠﯽ ﻋﻠﯿـﻪ اﻟﺴــﻼم را ﺧﻠـﻖ ﮐﺮد» و در رواﯾـﺘﯽ دﯾﮕﺮ ﺑﯿـﺎن ﺷــﺪه اﺳـﺖ» :ﺧﺪاوﻧـﺪ ،از ﻧـﻮر ﻋﻈﻤـﺖ ﺧـﻮﯾﺶ ،آﻧـﺎن را آﻓﺮﯾﺪ».
آﻓﺮﯾﻨﺶ از ﻧﻮر ﺧـﺪا ،ﭼﻨـﺪان ﺑﺮاي ﻣـﺎ روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ ،وﻟﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻏﯿﺮ ﻣـﺎدي و ﻣﻘﺎﻣﯽ ﺑﺲ ﺑﻠﻨـﺪ اﺳﺖ .اﯾﻦ ﻣﻘﺎم ﻧﻮراﻧﯿﺖ،ﭼﻮن ﻣﺤﯿﻂ و درﺑﺮدارﻧـﺪه زﻣﺎنها و ﻣﮑﺎنها اﺳﺖ ،ﺑﺮ همه ﭼﯿﺰ اﺣﺎﻃﻪ وﺟﻮدي دارد و ﻧﻤﻮﻧﻪ و َﻣَﺜﻠﯽ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻋﻠﻢ الهی؛ ﯾﻌﻨﯽ همان ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺧﺪاي ﻣﺘﻌﺎل ﺑﺮ همه ﻣﺎ ﺳﻮاي ﺧﻮﯾﺶ ،احاطه ﺣﻀﻮري دارد و اﯾﻦ ،ﺑﻪ زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن رﺑﻄﯽ ﻧﺪارد ،آن ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﮐﻪ ﻣﻈﻬﺮ ﺗﺎم اﺳﻤﺎي اﻟﻬﯽ اﻧﺪ و ﻋﻠﻤﺸﺎن ﻫﻢ مظهر ﻋﻠﻢ اﻟﻬﯽ اﺳﺖ ،ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻮدات اﺣﺎﻃﻪ ﺣﻀﻮري دارﻧﺪ. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳـﺎس ،اﺳـﺘﻘﺮار ﺣﻀـﺮت در ﻣﮑﺎﻧﯽ از ﻣﮑﺎن های اﯾﻦ ﮐﺮه ﺧﺎﮐﯽ ،ﺑﺎ ﺷﺎﻫـﺪ و ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻮدن او ﻣﻨﺎﻓﺎﺗﯽ ﻧـﺪارد .اﺳـﺘﻘﺮار ﺑﺮاي ﺑﺪن ﻣﺎدي اﺳﺖ و شاهد و ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻮدن ،ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﻧﻮراﻧﯿﺖ و روح مطهر آﻧﺎن ﮐﻪ وﺳﻌﺖ وﺟﻮدي دارد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
(کتاب آفتاب مهر)
وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪي ﭼﯿﺴﺖ؟
از اﻣﺎم ﺣﺴﯿﻦ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ:
ﻌﺮﻓﻮن اﻟﻤﻬـﺪي ﺑﺎﻟﺴـﮑﯿﻨﻪ و اﻟﻮﻗﺎر و ﺑﻤﻌﺮﻓﻪ اﻟﺤﻼل و اﻟﺤﺮام و ﺑﺤﺎﺟﻪ اﻟﻨﺎس اﻟﯿﻪ و ﻻ ﯾﺤﺘﺎج اﻟﯽ اﺣﺪ؛ ﻣﻬﺪي را ﺑﺎ آراﻣﺶ و وﻗﺎر و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﻼل و ﺣﺮام و ﻧﯿﺎز ﻫﻤﮕﺎن ﺑﻪ او و ﺑﯽ ﻧﯿﺎزي او از دﯾﮕﺮان ﺧﻮاﻫﯿﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ.
از اﻣﺎم ﺻﺎدق ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ:
ﻓﻮاﷲ ﻣﺎ ﻟﺒﺎﺳﻪ اﻻ اﻟﻐﻠﯿﻆ و ﻻﻃﻌﺎﻣﻪ اﻻ اﻟﺠﺸﺐ؛ ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ! ﻟﺒﺎس او ﺟﺰ ﭘﺎرﭼﻪ اي زﺑﺮ و ﺧﺸﻦ و ﻏﺬاي او ،ﺟﺰ ﻏﺬاي ﺳﺎده ﻧﯿﺴﺖ.
از اﻣﺎم رﺿﺎ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ:
ﯾﮑﻮن اﻋﻠﻢ اﻟﻨـﺎس و اﺣﮑﻢ اﻟﻨـﺎس و اﺗﻘﯽ اﻟﻨﺎس و اﺳـﺨﯽ اﻟﻨﺎس و اﻋﺒـﺪ اﻟﻨﺎس؛ او ﻋـﺎﻟﻢ ﺗﺮﯾـﻦ ﻣﺮدم و ﺣﮑﯿﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮدم و ﺑﺎ ﺗﻘﻮاﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮدم ،و ﺳﺨﯽ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮدم و ﻋﺎﺑﺪﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮدم اﺳﺖ.
ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺘﺎب ﺑﺸﺎره اﻟﻤﺼﻄﻔﯽ از ﻟﯿﺚ ﺑﻦ ﻃﺎوس ﻧﻘﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ:
اﻟﻤﻬـﺪي ﺳـﻤﺢ ﺑﺎﻟﻤـﺎل رﺣﯿﻢ ﺑﺎﻟﻤﺴﺎﮐﯿﻦ ،ﺷﺪﯾـﺪ ﻋﻠﯽ اﻟﻌﻤﺎل؛ ﻣﻬـﺪي ،ﺑﺨﺸـﻨﺪه اي اﺳـﺖ ﮐﻪ ﻣـﺎل را ﺑﻪ وﻓـﻮر ﻣﯽ ﺑﺨﺸـﺪ ،ﺑﺮ ﮐﺎرﮔﺰاران و ﻣﺴﺆوﻟﯿﻦ دوﻟﺖ ﺧﻮﯾﺶ ﺑﺴﯿﺎر ﺳﺨﺘﮕﯿﺮ و ﺑﺮ ﺑﯿﻨﻮاﯾﺎن ﺑﺴﯿﺎر رؤوف و ﻣﻬﺮﺑﺎن اﺳﺖ.
(کتاب آفتاب مهر)
برای اثبات باطل بودن جریان احمد الحسن چه مطلبی به آنها بگوییم که مستند و علمی باشد؟
آیا سیصد و سیزده یار آقا امام زمان از رجعت کنندگان هم هستند ؟
ظهور صغری به چه معناست؟ و آیا اکنون اتفاق افتاده است ؟
یارانی که گفته می شود همیشه در خدمت حضرت هستند در میان ما هم زندگی عادی می گذرانند؟ آیا امکان دیدار با آنها سهل است؟